Praten over school met je kind: 20 leuke vragen!

Hoe praat je met je kind over school? De vraag ‘Hoe was het op school?’ werkt vaak niet. Je kind geeft een vaag antwoord zoals ‘goed’, ‘prima’ of ‘weet ik niet’. Herkenbaar? In dit artikel lees je hoe je kind wel iets gaat vertellen. En wat je kunt vragen aan je kind, zodat je meer te weten komt. Je leest wanneer je het beste vragen kunt stellen, welke soort vragen het beste werken en extra tips waardoor je kind gaat praten. Inclusief 20 leuke vragen om te stellen! 

Inhoud
Praten met je kind over school
Wanneer praat je met je kind over school?
Open of gesloten vragen
Tips om te praten over school op een rijtje
20 leuke vragen om te stellen aan je kind
Meer weten van je kind op een andere manier

Praten met je kind over school

Het allerbelangrijkste bij praten met je kind is luisteren. Dit klinkt misschien logisch, maar goed luisteren is een kunst. Sta open voor wat je kind wil delen. Zorg dat je luistert met aandacht en zonder oordeel. Dus leg je telefoon weg en houd je eigen mening voor je. Kinderen zijn erg gevoelig voor jouw mening of oordeel. Als je meteen je reactie laat horen, zal je kind de volgende keer minder snel iets delen. Daarnaast wil je kind jou niet verdrietig of boos zien, dus hij of zij zal dit proberen te voorkomen. 

Een goed gesprek krijg je pas als je kind zich op zijn gemak voelt. Laat je kind dus merken dat je zijn mening belangrijk vindt. Dit doe je met een open en betrokken houding; ga op de ooghoogte van je kind zitten, maak oogcontact en straal warmte en belangstelling uit. 

Daarbij is het belangrijk om de gedachten en gevoelens van je kind niet in te vullen. Stel geen suggestieve vragen, zoals: ‘Je vindt dat niet leuk, hè?‘ Of ‘Weet je zeker dat je dat echt niet vervelend vindt?‘. Kinderen zijn hier erg gevoelig voor. Je kind krijgt zo het gevoel dat jij wilt horen dat hij iets niet leuk of vervelend vindt. Er is dan een grote kans dat je kind hierin meegaat, los van wat hij of zij zelf voelt.

Wanneer praat je met je kind over school?

Als je kind uit school komt, is hij vaak moe of alweer bezig met het volgende, zoals het spelen met een vriendje of vriendinnetje. Overlaad je kind dan niet met vragen over hoe het op school was. De meeste kinderen zitten dan helemaal niet te wachten op een uitgebreid gesprek over de dag. Je kunt beter je vragen op een rustig moment stellen. Bijvoorbeeld als je thuis bent en even samen thee drinkt, of aan het einde van de dag. Bespreek de dag bijvoorbeeld voor het slapen gaan.

Komt je kind vaak boos uit school? Lees dan de tips voor ouders in het artikel: Mijn kind komt boos uit school.

Praten met je kind gaat het makkelijkst als je kind er open voor staat. Kinderen kiezen vaak zelf het moment waarop ze willen praten. Je kunt deze momenten herkennen door kleine gespreksopeningen die je kind zelf geeft. Je kind laat dan iets kleins los over school. Bijvoorbeeld over iets wat er gebeurd is op school of over hoe hij zich voelt. Als je deze gespreksopeningetjes herkent en er meteen op ingaat, zal je kind meer vertellen. 

Open of gesloten vragen stellen

De vraag ‘Hoe was het op school?’ is een open vraag. In principe zijn open vragen heel goed, omdat ze de ander de ruimte geven om te praten over wat hij belangrijk vindt. Maar…. voor kinderen zijn open vragen soms nog erg moeilijk om te beantwoorden. Een open vraag is een vraag die bijvoorbeeld met hoe, wie, wat, waar of waarom begint, en waarop veel antwoorden mogelijk zijn. De vraag ‘Hoe was het op school?’ is vaak te open en daarom te ingewikkeld voor kinderen.

Het tegenovergestelde van een open vraag is een gesloten vraag. Een vraag waarop je kind alleen met ‘ja’ of ‘nee’ hoeft te antwoorden. Deze vragen zijn veel makkelijker voor kinderen, maar ook dan krijg je niet veel informatie. ‘Was het leuk op school?’ -> ‘Ja’. Dan weet je nog niets…

Maar wat werkt dan wel? Stel een open vraag in een bepaalde richting. Hiermee help je je kind antwoord te geven en geef je je kind tegelijkertijd de ruimte om zijn eigen verhaal te vertellen. Voor jonge kinderen tot 6 jaar is het goed om gesloten en open vragen af te wisselen. Hieronder vind je 12 voorbeelden van leuke vragen om te stellen aan je kind. 

Ik-boodschap

Vooral als kinderen moeite hebben met het verwoorden van hun gevoel, gaan wij als volwassene voor ze invullen. Het helpt dan om te praten vanuit een ik-boodschap, zoals ‘Ik kan me voorstellen dat….’, ‘Ik vind je er niet zo vrolijk uitzien….’. Met een opmerking vanuit de ik-boodschap laat je merken dat het om jouw mening gaat en dat er ook een andere mening mogelijk is. Het gesprek is dan meer gelijkwaardig.

Tips om te praten over school op een rijtje

• Ga op ooghoogte van je kind zitten
• Let op gespreksopeningen van je kind en ga hier meteen op in 
• Luister met aandacht naar je kind
• Geef geen oordeel en houd je mening voor je
• Houd het gesprek kort. Zeker bij jonge kinderen, zij hebben nog een korte spanningsboog. 
• Stel gerichte open vragen 
• Ga met je kind mee de klas in en stel daar vragen aan je kind
• Overlaad je kind niet met vragen en wissel vragen af
• Vertel zelf over hoe jouw dag was; vertel wat je hebt gedaan en wat je geleerd hebt. Je kind leert van het voorbeeld dat jij geeft. 

20 leuke vragen om te stellen aan je kind

Stel je kind leuke, verrassende vragen als je wilt praten over school. Stel niet elke dag dezelfde vraag, maar wissel af. Hieronder vind je 20 leuke vragen om te stellen als je kind uit school komt: 

1. Wat hoop je dat morgen weer hetzelfde is als vandaag?
2. Wat hoop je dat morgen beter gaat dan vandaag?
3. Met wie heb je gespeeld? En wat deden jullie?
4. Wat was vandaag het leukste/stomste wat je hebt meegemaakt? 
5. Wie heb je geholpen vandaag? En wie heeft jou geholpen?
6. Als je vandaag over mocht doen, wat zou je dan anders doen?
7. Wat was er grappig op school waarom je moest lachen?  
8. Wat is de coolste of fijnste plek op school?
9. Als jij morgen de meester/juf mocht zijn, wat zou je dan doen?
10. Wat heb je vandaag in de kring verteld? Of wat had je in de kring willen vertellen?
11. Met wie zou je graag spelen als je mag kiezen tussen alle kinderen waar je nog nooit mee gespeeld hebt?
12. Wat zou je vaker willen doen of willen leren op school?
13. Zit je op een leuke plek in de klas of zou je met iemand willen ruilen? Zo ja, wat zou er dan fijner zijn? 
14. Stel dat je iets van school mee naar huis mag nemen, wat zou je dan kiezen?
15. Heeft iemand je vandaag bang/blij/boos/verdrietig gemaakt? Wat gebeurde er?
16. Tegen wie in de klas zou je aardiger kunnen zijn? Hoe zou je dat doen?
17. Welke leuke dingen over jou zou de juf/meester vertellen als ik met de juf/meester praat?
18. Welke schoolregel vind je lastig?
19. Wat heb je gedaan op school, waar je trots op kunt zijn?
20. Als je een toverstaf zou hebben en je mag een wens doen voor school, wat zou je dan wensen?

Meer weten van je kind op een andere manier

Vooral jonge kinderen kunnen nog niet goed onder woorden brengen wat ze voelen en vinden. Dus als je wilt weten hoe het met je kind gaat, is het belangrijker om te kijken naar z’n gedrag. In plaats van praten, levert observeren bij kinderen vaak meer informatie op. Een kind laat met z’n gedrag zien hoe het met hem gaat. Is je kind veel boos, gefrustreerd of juist heel stil en teruggetrokken? Dan kan dat een signaal zijn dat het niet goed gaat op school. Maar is je kind vrolijk, slaapt hij goed en gaat hij huppelend naar school, dan is dat een teken dat je kind zich goed voelt op school. Als je twijfelt of je zorgen maakt, deel deze zorgen dan met de leerkracht en vraag of hij/zij het gedrag herkent en je zorgen deelt.

Praten met je kind versterkt jullie band. Je kind voelt zich gehoord en begrepen. Wil je meer weten over het praten over gevoelens met je kind? Bekijk dan de 10 tips in het artikel Praten over gevoelens met je kind. Met deze 10 tips leer je je kind praten over gevoelens en zorg je ervoor dat je kind naar je toekomt als het nodig is.

Bron
Martine Delfos (2000). Luister je wel naar mij. Martine Delfos. Amsterdam: Uitgeverij SWP.