Is jouw kind ook zo snel boos en gefrustreerd? Is je kind meteen verschrikkelijk boos als iets even niet lukt of als je iets verkeerds zegt? Hier lees je waar deze boosheid vandaan komt en hoe je ermee kunt omgaan.
Waarom is mijn kind snel boos en gefrustreerd?
Alle kinderen worden wel eens boos. Dat is heel normaal. Alleen wordt het ene kind veel sneller boos dan het andere kind. Bij een snel boos en gefrustreerd kind komt de boosheid heel snel opzetten en hij of zij reageert dan extreem woedend op iets kleins. Bijvoorbeeld als je kind verliest met een spelletje of als iets niet mag of iets niet lukt. Je kind is bijvoorbeeld teleurgesteld of voelt zich aangevallen. Dit kunnen triggers zijn voor boosheid.
Hoe snel je kind boos wordt, heeft te maken met verschillende factoren. Het temperament van je kind speelt een grote rol. Een temperamentvol kind zal sneller boos worden en gefrustreerd zijn dan een kind met een introvert temperament. Daarnaast speelt ook mee hoe jij zelf met boosheid omgaat en hoe je op het boze gedrag reageert. Boosheid roept boosheid op. Doordat jouw kind boos wordt, roept dit ook boze gevoelens bij jou op. Logisch dat je dus snel geneigd bent om boos te reageren. Maar als je dit doet, zal jouw kind vervolgens nog bozer worden.
Ook speelt mee hoe je kind in zijn vel zit. Een kind dat snel gefrustreerd of geïrriteerd is, zit vaak niet lekker in zijn vel. Daarom is het belangrijk om achter dit gedrag te kijken. Hoe gaat het met je kind? Is je kind moe, overprikkeld of zit je kind iets dwars?
Waarom is boosheid nodig?
Hoe lastig een snel boos kind ook is, boosheid is een emotie die ons helpt om voor onszelf op te komen. Zo voorkomen we dat iemand anders dingen doet, die niet goed voor je zijn. Er komt dan direct energie en adrenaline vrij in het lichaam van je kind. Deze adrenaline zorgt ervoor dat je kind zo explosief reageert. De hartslag gaat omhoog en daardoor wordt je kind rood en spannen alle spieren zich. Je kind gaat stampen, balt zijn vuisten, gaat met dingen gooien of slaan. Het lichaam van je kind is klaar om te vechten of te vluchten. Door deze lichamelijke reactie kan je kind zichzelf beschermen. Vroeger hadden we dit nodig om te overleven. Alleen vinden wij deze lichamelijke reacties nu vaak te extreem voor de situatie. In onze ogen is er helemaal geen echte bedreiging, maar voor je kind voelt dit wel zo.
Omgaan met een snel boos en gefrustreerd kind
Omgaan met een boos of gefrustreerd kind is lastig. Je kind gedraagt zich door de boosheid agressief of sociaal ongepast. Onze natuurlijke neiging is om boos te worden op een boos kind, alleen helpt dat nou juist niet, want daardoor wordt je kind nog bozer. Het is voor ons niet makkelijk om deze natuurlijke neiging te onderdrukken; dat vraagt veel controle over onze eigen emoties. Als het lukt om je eigen emoties te beheersen, leert je kind heel veel. Je kind leert van jouw voorbeeld. Hoe kunnen we van ons kind verwachten dat hij of zij niet schreeuwt, als we dit zelf wel doen? Zoek voor jezelf manieren die je helpen om rustig te blijven, zoals even diep ademhalen, tot 10 tellen, even weglopen of bedenken dat je kind er niets aan kan doen, omdat hij nog moet leren zijn boosheid te beheersen.
Daarnaast is het belangrijk om een stapje verder te kijken dan het boze gedrag. Waar komt dit vandaan? Welke emotie en behoefte van je kind zit erachter? Is je kind moe, hongerig, teleurgesteld, onzeker? Benoem deze emotie en reageer daar op in plaats van op het gedrag.
Wil je weten hoe je moet omgaan met een kind met woedeaanvallen? Lees dan het artikel: Hoe kan ik omgaan met woedeaanvallen van mijn kind van 7, 8 of 9 jaar.
Is je kind jonger? Neem dan een kijkje bij dit artikel: Omgaan met driftbuien van peuters.
Kijk een stap verder dan het boze gedrag. Onderzoek de oorzaak van de boosheid van je kind. Welke emotie of behoefte zit er achter het gedrag van je kind?
Rian Meddens – Orthopedagoog Generalist
Tips om je kind te leren omgaan met boosheid
1. Boosheid is normaal
Boosheid is een normale emotie en die ervoor zorgt dat je kind zijn eigen grenzen kan aangeven. Het is belangrijk dat je kind leert dat boze gevoelens er mogen zijn. Vertel dus niet dat je kind nooit meer boos mag zijn, maar leer je kind om zijn boosheid op een andere manier te uiten. Hiernaast is het goed om te beseffen dat je niet van je kind kunt verwachten dat hij zijn boosheid al rustig kan uiten. Dit is een vaardigheid die je kind nog moet leren, en zeker voor een snel boos en gefrustreerd kind is dit een hele uitdaging. Veel volwassenen hebben hier zelfs nog moeite mee.
2. Benoem en erken de emoties van je kind
Door de gevoelens van je kind te benoemen en te erkennen, leert je kind zichzelf beter te begrijpen. De gevoelens van je kind krijgen ruimte en je leert je kind hoe hij of zij woorden kan geven aan z’n gevoelens.
Zeg bijvoorbeeld: “Ik zie dat je er heel boos van wordt”, “Ik snap dat je dat graag wilt”, “Laat je boosheid er maar uit” of “Het is ook balen dat je verloren hebt”.
Vaak zit er achter de boosheid een andere emotie, zoals verdriet, teleurstelling of frustratie. Als je weet wat er aan de hand is, probeer dan deze emotie te benoemen en te erkennen. Je kind leert dan z’n eigen gevoelens steeds beter te herkennen en te uiten.
3. Grenzen stellen
Het is belangrijk om je kind te leren waar de grens ligt. Boos zijn mag, maar iemand pijn doen, iets kapot maken of schelden mag niet. Zeg bijvoorbeeld tegen je kind: “Spullen zijn niet om mee te gooien, dan gaan ze stuk en daar word ik verdrietig van” of “Je bent boos, omdat je dat nu niet krijgt. Daar mag je best boos over zijn. Wat ik niet leuk vind is het geschreeuw en gegil. Het doet pijn aan m’n oren.” Hierdoor geef je je kind mee dat hij boos mag zijn, maar je leert hem ook rekening te houden met anderen.
4. Leer je kind hoe hij of zij weer rustig kan worden
Als je kind in een echte woedebui zit, is het lastig om je kind te bereiken. Bespreek op een rustig moment met je kind wat hem of haar helpt om rustig te worden. Op welke plek in huis voelt je kind zich fijn? Of van welke activiteit wordt je kind weer rustig? Kleuren, springen op de trampoline of vrolijke muziek luisteren? Probeer in een woedebui niet met je kind te praten of vragen te stellen, maar blijf rustig, begripvol en herinner je kind eraan om naar zijn fijne plekje te gaan.
5. Praat met je kind over de boosheid
Praat met je kind over de boosheid en maak afspraken over hoe je kind z’n boosheid wel mag uiten. Stel vragen zoals “Wat gebeurde er?”, “Waar was je het meest boos over?”, “Wat zou je de volgende keer kunnen doen om rustig te worden?” of “Hoe kan ik je helpen weer rustig te worden?”. Luister goed naar je kind, erken zijn gevoelens en bedenk samen oplossingen.
Het werkboek Ik ben Relaxed is een fijne tool om je kind te leren om beter om te gaan met zijn of haar boosheid. De tips en uitleg en de leerzame doe-opdrachten helpen je kind om relaxer te worden. Je kind leert om zijn gevoelens te uiten op een rustigere manier en heeft zo geen last (meer) van woedeaanvallen.
Bronnen bij dit artikel
