Welke HSP kenmerken zie je bij jouw kind? Heeft jouw kind last van prikkels? En is je zoon of dochter erg gevoelig? Dan heeft je kind misschien wel kenmerken van hoogsensitiviteit. Hoogsensitiviteit of hooggevoeligheid komt vaak voor bij kinderen. Het is geen stoornis, maar een karaktereigenschap. In dit artikel vind je een overzicht van alle kenmerken van hoogsensitiviteit. Doe de test en kom erachter of jouw kind kenmerken van hooggevoeligheid heeft.
Wat is hoogsensitiviteit of hooggevoeligheid?
Hoogsensitiviteit en hooggevoeligheid zijn termen voor een aangeboren karaktereigenschap bij kinderen of bij volwassenen. Ook wordt er soms gesproken over HSP (Highly Sensitive Person) oftewel een hoogsensitief persoon. Deze begrippen verwijzen allemaal naar een volwassene of kind met een gevoelig karakter. Elaine Aron, een Canadese psychotherapeute, heeft deze begrippen voor het eerst omschreven. Zij doet al jaren onderzoek naar hoogsensitiviteit. Uit haar eigen onderzoeken blijkt dat 15% tot 20% van de kinderen hoogsensitieve kenmerken heeft.
Hooggevoeligheid of hoogsensitiviteit is dus geen stoornis of diagnose die door een psychiater of psycholoog kan worden vastgesteld. Een kind met hooggevoelige of hoogsensitieve kenmerken heeft meer moeite met het verwerken van prikkels. Daardoor heeft hij of zij meer tijd nodig om alles wat via zijn zintuigen binnenkomt (horen, zien, proeven, voelen) te verwerken. Hetzelfde geldt voor een hoogsensitief persoon.
Hoogsensitiviteit is geen diagnose of stoornis, die vast te stellen is door een psychiater. Het is een karaktereigenschap omschreven door Elaine Aron, een Canadese Psychotherapeute. Volgens haar onderzoeken heeft 15 tot 20% van alle kinderen hoogsensitieve kenmerken.
Rian Meddens – Orthopedagoog Generalist
Soms wordt ook de term nieuwetijdskind genoemd, er is echter geen wetenschappelijk bewijs voor nieuwetijdskinderen. De kenmerken van nieuwetijdskinderen hebben veel overlap met de kenmerken bij hoogsensitiviteit.
HSP kenmerken bij kinderen
Hieronder vind je de 10 meest voorkomende HSP kenmerken van hoogsensitieve kinderen. Een hooggevoelig kind heeft meerdere van deze kenmerken. Elk hooggevoelig kind is echter anders. Dit betekent dat elk hoogsensitief kind andere kenmerken kan laten zien.
HSP kenmerk 1: Prikkelgevoelig
Je kind is gevoelig voor prikkels uit zijn omgeving. Hij of zij heeft bijvoorbeeld last van harde geluiden, kriebelende kleren of vreemde geuren en smaken. Je kind is snel overprikkeld en daardoor vermoeid. Een drukke omgeving vindt je kind niet zo fijn, omdat de prikkels hard binnenkomen. Je kind heeft moeite met inslapen na een drukke of spannende dag. Prikkelgevoelige kinderen zijn ook gevoelig voor pijn. Ze ervaren dit intens en kunnen hier veel last van hebben.
HSP kenmerk 2: Opmerkzaam
Je kind is opmerkzaam en heeft oog voor detail. Het valt hem of haar bijvoorbeeld op als er in jullie huiskamer iets anders is. Of als je naar de kapper bent geweest of nieuwe kleren aan hebt. Het hoeft niet altijd iets visueels te zijn, sommige kinderen zijn erg goed in het opmerken van andere geuren bijvoorbeeld.
HSP kenmerk 3: Nieuwsgierig
Een hoogsensitief kind is vaak nieuwsgierig. Hij of zij stelt daardoor veel vragen. Ze denken een stapje verder en willen alles weten. Het liefst tot in detail. Ze kunnen dan ook veel vragen stellen.
HSP kenmerk 4: Bedachtzaam
Bedachtzaamheid is ook een HSP-kenmerk. Bij kinderen kun je dit merken doordat ze een stapje verder nadenken. Ze stellen diepzinnige vragen en maken gebruik van moeilijke woorden voor hun leeftijd. Ook denken ze na over de gevolgen van iets. Dit kun je bijvoorbeeld zien in spannende situaties. Ze kijken eerst of iets veilig is, voordat ze bijvoorbeeld in een hoge boom klimmen. Door deze bedachtzaamheid kan het maken van een keuze lang duren.
HSP-kenmerk 5: Gevoelig voor stemmingen van anderen
Een van de meer voorkomende HSP-kenmerken is gevoeligheid voor stemmingen van anderen. Een hoogsensitief kind heeft in de gaten hoe een ander zich voelt. Ze vangen de non-verbale signalen van anderen op. Als iemand verdrietig of bang is, voelen ze dit aan. Soms nemen kinderen dit gevoel over of ze kunnen goed medeleven tonen aan anderen. Ze zijn empathisch en lijken soms wel gedachten te kunnen lezen. Dit kenmerk komt ook veel voor bij nieuwetijdskinderen of indigokinderen.
HSP kenmerk 6: Intens
Dit HSP-kenmerk heeft te maken met het eerste HSP-kenmerk: de prikkelgevoeligheid. Omdat je kind prikkelgevoelig is, komt de informatie via z’n zintuigen intenser binnen. Hierdoor beleeft je kind dingen intens en kan hij genieten van kleine dingen. Zoals van iets lekkers, het zonnetje of mooie muziek. Aan de andere kant kunnen ze ook intens boos worden om iets kleins.
HSP kenmerk 7: Intuïtief
Een hoogsensitief kind reageert vaak vanuit z’n intuïtie. Ze voelen aan wat nodig is of wat belangrijk voor ze is. Deze sterke intuïtie kan tot conflicten leiden met de omgeving, maar is eigenlijk een prachtige eigenschap.
HSP kenmerk 8: Moeite met verrassingen en veranderingen
De meeste hooggevoelige kinderen houden niet van verrassingen en veranderingen. Ze vinden het fijn als ze weten wat ze kunnen verwachten en houden van structuur. Het omgaan met een verhuizing, de sinterklaas periode of een wisseling van een groep kan lastig voor ze zijn.
HSP kenmerk 9: Perfectionistisch
Is jouw kind perfectionistisch? Ook dit is een kenmerk van hoogsensitieve kinderen. Vaak onderschat je kind dan zijn eigen kwaliteiten. Hij of zij wil het heel graag goed doen. Als je kind veel last heeft van perfectionisme kan dit ook tot faalangst of een negatief zelfbeeld leiden.
Wil je meer lezen over het omgaan met perfectionisme bij kinderen? Lees dan het artikel: Omgaan met perfectionisme bij kinderen: 8 tips voor ouders.
HSP kenmerk 10: Van rust houden
Door de prikkelgevoeligheid houdt een gevoelig kind van een rustige omgeving. Ze kiezen vaak rustige spelletjes of trekken zich terug. Veel hoogsensitieve kinderen genieten enorm van de natuur.
Herken je één of meerdere van deze kenmerken bij jouw zoon of dochter? Lees dan hier opvoedtips voor ouders van hooggevoelige kinderen.
Test: HSP kenmerken van hooggevoeligheid bij je kind
Niet elk hooggevoelig kind heeft al deze HSP kenmerken. Ieder kind is uniek. Wil je weten welke HSP kenmerken jouw kind heeft? Doe dan de HSP-test voor kinderen. Deze test is gemaakt op basis van de vragenlijst van Elaine Aron uit het boek: Het hoogsensitieve kind. Help je kinderen op te groeien in een wereld die hen overweldigt.
Bronnen bij dit artikel
