Een hooggevoelige kind ervaart de wereld intenser, wat soms kan leiden tot een negatief zelfbeeld. Hooggevoelige kinderen zijn prikkelgevoelig en ervaren emoties intens. Ze zijn zich vaak meer bewust van zichzelf en hun omgeving en zijn perfectionistisch. Dit kan een negatieve invloed hebben op hun zelfbeeld. Als ouder speel je een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het zelfbeeld van je kind. In dit artikel geven we praktische tips om je te helpen bij het versterken van het zelfvertrouwen, speciaal voor een hooggevoelig kind met negatief zelfbeeld.
Hooggevoelig kind met negatief zelfbeeld
Een hooggevoelig kind ervaart de wereld intenser en dat kan soms leiden tot een negatief zelfbeeld. Dit komt doordat (hoog)gevoelige kinderen prikkelgevoelig en opmerkzaam zijn. Ze zijn zich meer bewust van zichzelf, emoties en de stemming van anderen. Daarnaast zijn ze ook vaak perfectionistisch en kunnen ze overweldigd raken door hun eigen emoties. Deze gevoeligheden maken een hoogsensitief kind kwetsbaar voor kritiek, onzekerheid en twijfels.
Een hooggevoelig kind met negatief zelfbeeld ziet zichzelf als minderwaardig in vergelijking met leeftijdsgenoten. Je kind piekert over de fouten die hij/zij maakt en heeft moeite om positieve feedback te accepteren. Dit kan leiden tot (faal)angst, terugtrekken uit sociale situaties en somberheid.
Herkennen van signalen bij een hooggevoelig kind met negatief zelfbeeld
Het is belangrijk om een negatief zelfbeeld te herkennen bij een hooggevoelig kind, want dan kun je je kind beter ondersteunen. Elk kind uit zich anders, dus dat geldt ook voor hooggevoelige kinderen met negatief zelfbeeld. Door je kind goed te observeren kun je de signalen van een negatief zelfbeeld gaan ontdekken.
Twijfel je of jouw kind hooggevoelig is?
Doe hier de test en kom er achter welke kenmerken van hooggevoeligheid jouw kind heeft!
Een negatief zelfbeeld herken je door te letten op hoe je kind over zichzelf praat. Dit kun je merken doordat je kind uitspraken doet zoals “Ik ben niet goed genoeg”, “Ik kan dat toch niet” of “Ik ben dom/stom”.
Maar vaak zijn de signalen subtieler en zul je moeten letten op het gedrag van je kind. Bijvoorbeeld doordat je kind lichamelijke klachten (bv. hoofdpijn, buikpijn) heeft zonder medische oorzaak of extreme emoties laat zien. Zoals veel boosheid met woedeaanvallen of juist veel angst of verdriet.
Sommige hooggevoelige kinderen met negatief zelfbeeld trekken zich terug uit sociale situaties. Ze willen niet meer afspreken met vriendjes of willen niet meer naar school. Je kind kan dan bijvoorbeeld het gevoel hebben dat hij of zij niet past in de groep of is bang voor afwijzing. De meeste hooggevoelige kinderen met negatief zelfbeeld zijn overgevoelig voor kritiek. Ze reageren hevig op alle feedback of een goed bedoelde aanwijzing. Je kind wordt boos of juist heel verdrietig en vat het persoonlijk op. Hierdoor gaat je kind nog meer aan zichzelf twijfelen.
Het opbouwen van een positief zelfbeeld bij hooggevoelige kinderen is belangrijk voor hun emotionele en psychologische welzijn.
Rian Meddens – Orthopedagoog Generalist
Bij jongere kinderen, zoals peuter en kleuters, kan een negatief zelfbeeld zich uiten in hun spel en gedrag of in interacties met leeftijdsgenoten. Bij oudere kinderen en tieners zal je het meer merken aan de uitspraken die ze doen, lichamelijke klachten of terugtrekken uit sociale situaties.
Tips voor het versterken van een positief zelfbeeld bij hooggevoelige kinderen
Het opbouwen van een positief zelfbeeld bij hooggevoelige kinderen is belangrijk voor hun emotionele en psychologische welzijn. Hier zijn enkele praktische tips die je als ouder kunt toepassen om je hooggevoelige kind te helpen een sterker zelfbeeld te ontwikkelen:
1. Creëer een veilige omgeving
Zorg voor een thuisomgeving waarin je kind zich veilig en geaccepteerd voelt. Dit zal helpen om het zelfvertrouwen van je kind te versterken. Dit is voor elk kind belangrijk en zeker ook voor hooggevoelige kinderen. Je kunt dit het beste creëren door positief op te voeden. Geef je kind veel liefde, aandacht, positieve feedback en daarnaast duidelijke grenzen, zodat je kind weet waar hij of zij aan toe is. Lees alles over positief opvoeden in het artikel: Wat is positief opvoeden? Basisprincipes & tips per leeftijd.
2. Maak ruimte voor de gevoelens van je kind
Een hooggevoelig kind ervaart gevoelens intens. Erken en accepteer deze gevoelens. Laat zien dat je begrijpt hoe je kind zich voelt. Dit helpt je kind om te beseffen dat het oké is wat hij/zij voelt en je kind gaat zichzelf zo steeds beter begrijpen.
3. 10 leuke oefeningen voor meer zelfvertrouwen!
Ga aan de slag met deze 10 leuke oefeningen om het zelfvertrouwen van je kind te versterken. Zo ontwikkelt je kind een positief zelfbeeld op een leuke manier!
4. Geef procesgerichte complimenten
Geef geen complimenten gericht op het resultaat of de persoon (“Wat ben jij slim!”), hier worden hooggevoelige kinderen juist onzeker en faalangstig van. Geef goede complimenten zoals beschrijvende complimenten (“Ik zie dat je….”) en procesgerichte complimenten (“Ik zie dat je je best doet”). Lees voorbeelden van verschillende goede complimenten of volg de masterclass over het geven van goede complimenten, waardoor het zelfvertrouwen van je kind groeit.
5. Leer je kind omgaan met gevoeligheden
Leer je kind omgaan met zijn of haar gevoeligheden, zodat je samen overprikkeling kan voorkomen. Als je kind zichzelf beter begrijpt, zal je kind zijn eigen kwaliteiten beter leren kennen en zijn/haar uitdagingen beter kunnen accepteren.
In het werkboek Ik heb voelsprieten ga je samen met je kind aan de slag om zijn of haar gevoeligheden te begrijpen en ermee te leren omgaan. Met behulp van leuke oefeningen leert je kind omgaan met prikkels, gevoelens en leert ontspannen op verschillende manieren.
6. Leer je kind de groeimindset
Kinderen met een groiemindset geloven dat ze iets kunnen leren door te oefenen. Ze geloven dat ze ergens steeds beter in kunnen worden als ze dat willen. Hierdoor gaan ze makkelijker uitdagingen aan en voelen ze zich minder onzeker. Perfectionisme neemt af en je kind gaat fouten maken zien als onderdeel van het leren. Lees hier hoe je je kind de groeimindset kunt helpen ontwikkelen: Leer je kind de groeimindset te ontwikkelen of lees meer over omgaan met perfectionisme bij kinderen: Omgaan met perfectionistische kinderen: 8 tips voor ouders.
7. Haalbare verwachtingen en successen vieren
Heb haalbare verwachtingen van je kind en ga uitdagingen stap voor stap aan. Dit helpt je kind om te groeien en steeds meer zelfvertrouwen te ontwikkelen. Vier samen successen en als een kleine stap gelukt is.
8. Stimuleer het aangaan van uitdagingen en zelfstandigheid
Neem niet alles over van je kind, maar stimuleer je kind om dingen zelf te proberen. Op zijn of haar manier. Ook al gaat het sneller of beter als jij het doet, laat het je kind zelf doen. Dit is belangrijk voor het ontwikkelen van het zelfvertrouwen van je kind.
Door deze tips toe te passen en een ondersteunende, liefdevolle omgeving te bieden, kun je je hooggevoelig kind met negatief zelfbeeld helpen een positiever zelfbeeld te ontwikkelen. Door je kind te begrijpen, te ondersteunen en de juiste hulp aan te reiken, kun je een grote invloed hebben op het zelfbeeld van je kind. Onthoud dat elke stap, hoe klein ook, een positieve verandering kan teweegbrengen.
In het artikel Hooggevoelig kind: kenmerken en opvoedtips lees je nog meer tips over hoe je jouw (hoog)gevoelige kind kunt helpen en ondersteunen om zich positief te ontwikkelen.
