Het is heel normaal als je kind af en toe flink boos op je is. Maar wat kun je doen als je kind altijd boos op je is? Het is heel naar om je kind zo boos te zien en voor jou is het vervelend om constant boze emoties over je heen te krijgen. Wat kun je dan doen? In dit artikel lees je praktische tips voor ouders bij het omgaan met een boos kind.
Mijn kind is altijd boos op mij
Als je kind constant boos op je is, dan kun je je hierdoor erg machteloos voelen en uitgeput raken. Want deze emoties kosten veel energie. Je wilt het goed doen als vader of moeder, maar als je kind steeds boos wordt, krijg je het gevoel dat je het niet goed doet. Dit kan je verdrietig maken. Daarnaast roept boosheid altijd boosheid bij de ander op, waardoor de kans dat jij boos wordt op je kind ook groter is. Het is heel belangrijk om de reden achter de aanhoudende boosheid van je kind te ontdekken. Als je deze kunt achterhalen, kun je je kind beter helpen en jullie band verbeteren.
Waarom is mijn kind altijd boos?
Iedereen is weleens boos. Boosheid is een normale emotie, die ervoor zorgt dat je voor jezelf opkomt en jezelf kan verdedigen. Er komt adrenaline vrij om te vechten of te vluchten. In een gevaarlijke situatie is dit heel zinvol, maar in het dagelijks leven zijn kinderen vaak boos terwijl de situatie niet levensbedreigend is. Kinderen moeten nog leren omgaan met al deze emoties. Een kind begrijpt zijn of haar eigen emoties nog niet goed en kan daarnaast zijn of haar emoties nog niet goed onder controle houden.
Als je kind altijd of heel vaak boos is, dan is er meestal een onderliggende oorzaak. Je kind voelt zich bijvoorbeeld niet veilig, ervaart veel stress op school of heeft conflicten met vriendjes. Ook het temperament van je kind speelt een rol. Het ene kind wordt sneller boos dan het andere kind. Lees hier meer over hoe je kunt omgaan met een kind dat snel boos en gefrustreerd raakt.
De meeste kinderen laten het vaakst negatief gedrag zien bij hun vader of moeder. Veel kinderen voelen zich thuis veilig en durven zich daar te laten gaan. Dat kan dus een compliment zijn, je kind voelt zich bij jou op zijn of haar gemak. Het is belangrijk dat je kind leert om gevoelens te uiten. Help je kind hierbij door hem of haar te leren boosheid op een adequate manier te uiten.
Het kan ook zijn dat er iets in de relatie met je kind speelt. Als je kind altijd specifiek boos of geïrriteerd is naar jou toe, kan dat een uiting zijn van de frustratie van de hele dag of het kan een behoefte zijn aan verbinding, positieve aandacht en warmte van jou.
Waarom word ik snel boos op mijn kind?
Er is vaak niemand die je zo snel boos kan krijgen als je eigen kind. Dit komt doordat je kind zo dicht bij je staat. Je kan bijvoorbeeld snel boos worden op je kind, omdat je het gevoel hebt dat het gedrag van je kind een reflectie is van hoe goed jij het doet als vader of moeder.
Als je kind niet luistert of zich niet gedraagt, voel jij dat je faalt. Dat raakt jou persoonlijk, waardoor je veel emoties kan voelen. Daarnaast is je kind enorm belangrijk en wil je waarschijnlijk niets liever dan dat het goed gaat met je kind. Als je kind verdrietig is, heb je zelf ook verdriet. Je bent emotioneel verbonden met je kind, waardoor jouw kind je zo kan raken. Misschien herken je ook wel karaktereigenschappen van jezelf of van je partner die je irritant vindt of die jou triggeren, waardoor je sneller boos wordt.
Wat ook meespeelt is hoe het met jezelf gaat. Het ouderschap kan intensief zijn. Misschien slaap je slecht of loopt je hoofd over van alles waar je aan moet denken. Een kind vraagt veel aandacht en verzorging. Je moet constant aan staan. Als je vermoeid bent, is het lastiger om je emoties te controleren en zul je sneller boos worden op je kind.
Schuldgevoel na boos worden op mijn kind
Veel ouders hebben een schuldgevoel nadat ze boos geworden zijn op hun kind. Je hebt je laten gaan door je eigen emoties en hebt daar achteraf spijt van. Want je kind is nog maar een kind en moet nog zoveel leren. Onthoud dan dat het heel normaal is dat je wel eens boos bent op je kind. Het is belangrijk om het daarna weer goed te maken met je kind.
Bied je excuses aan voor jouw gedrag, geef uitleg en een knuffel, zodat je kind zich weer begrepen en veilig voelt. Af en toe een keer boos zijn kan geen kwaad, zeker als je het contact met je kind daarna weer herstelt. Merk je dat het vaak gebeurt dat jij boos wordt op je kind? Dan is het goed om naar je eigen gevoelens en gedrag te kijken.
Ga aan de slag met het Top-opvoeder-werkboek of leer omgaan met de emoties van je kind in de online cursus Positief Gezin. Lukt het je niet om zelf dit gedrag te veranderen, vraag dan hulp. Je bent lang niet de enige en je helpt er je kind en jezelf mee!
Tips voor ouders als je kind snel boos op jou is
Wat kun je doen als jouw kind altijd boos op je is? Omgaan met een kind dat snel boos wordt, kan een flinke uitdaging zijn. Hier zijn tips voor als je je machteloos of gefrustreerd voelt en graag wilt dat het thuis weer relaxter verloopt tussen jou en je kind.
1. Probeer de oorzaak te achterhalen
Ga op zoek naar hoe het komt dat jouw kind zo boos op je is. Probeer je te verplaatsen in je kind en te bedenken waar hij of zij behoefte aan heeft. Elk kind wil het goed doen en zich geliefd voelen. Jouw kind dus ook. Heeft je kind last van stress, behoefte aan meer positieve aandacht, rust, bevestiging, veiligheid? Soms speelt ook mee dat je kind vermoeid of hongerig is. Achter boosheid zitten altijd ook andere emoties, bijvoorbeeld verdriet, teleurstelling, jaloezie, onzekerheid of angst. Help je kind om deze emoties te uiten.
Let ook op de situaties waarin jullie wel fijn contact hebben. Wanneer reageert je kind rustig? Wanneer hebben jullie plezier? Wanneer luistert je kind goed naar je? Probeer de komende tijd op te letten wanneer het goed loopt en je kind rustiger reageert. Wat doe jij op zo’n moment wat helpt?
2. Erken de boosheid en onderliggende emoties
Hoe meer begrip je kunt tonen voor de emoties van je kind, hoe makkelijker het wordt voor je kind om bij zijn onderliggende emoties te komen. Door bijvoorbeeld te zeggen: “Ach, wat vervelend dat je je zo rot voelt. Je zegt dat niemand je ooit zal begrijpen. Dat moet een rotgevoel zijn”.
Om de gevoelens van je kind te erkennen hoef je het niet met je kind eens te zijn, het gaat om zijn of haar gevoel. Door dit te erkennen, komt je kind bij z’n verdriet of andere onderliggende emoties en kun je hem/haar makkelijker troosten en helpen.
3. Neem even een rustmoment
Boosheid roept boosheid op. Dus als je kind boos is, is er een grote kans dat dit bij jou ook boosheid triggert. Het vraagt dan veel van je om rustig te blijven. Wat helpt jou? Even tot 10 tellen, diep ademen, bedenken dat je kind het niet expres doet, maar hulp nodig heeft? Het kan ook helpen om even weg te lopen, zodat je daarna weer rustig naar je kind kunt luisteren. Er is niets zo lastig als je emoties onder controle houden. Als het lukt, zul je merken dat het je wel helpt je kind te begrijpen en met elkaar tot een oplossing te komen.
4. Luister naar je kind
Wanneer je kind boos is, probeer dan echt te luisteren naar je kind zonder je kind te onderbreken of je eigen mening te geven. Probeer je te verplaatsen in je kind en luister naar zijn of haar verhaal. Op deze manier behoud je de verbinding met je kind en voelt je kind zich begrepen. Je zal merken dat de boosheid van je kind dan sneller zakt.
5. Zorg voor een veilige omgeving
Voor elk kind is het belangrijk om op te groeien in een veilige en stabiele omgeving. Als je kind in een stabiele omgeving opgroeit, kan je kind beter leren omgaan met emoties en stressvolle situaties. In een stabiele, veilige omgeving voelt je kind zich geliefd, mag hij/zij zichzelf zijn en is er een vaste structuur, zodat je kind weet wat hij of zij kan verwachten. Door positief op te voeden creëer je een veilige, prettige omgeving voor je kind die veel voordelen heeft voor zowel jou als opvoeder als je kind. Wil je weten hoe je positief kunt opvoeden? Lees dan de opvoedtips per leeftijd in het artikel: Wat is positief opvoeden? Basisprincipes & tips per leeftijd.
6. Leer je kind omgaan met emoties
Kinderen begrijpen hun emoties vaak nog niet volledig. Ze hebben jouw hulp nodig om zichzelf steeds beter te begrijpen en te leren omgaan met emoties. Als je kind zijn emoties beter begrijpt, zal je kind zijn emoties ook beter kunnen beheersen. Het is hierbij belangrijk om de emoties van je kind te benoemen en te erkennen. Daarnaast kun je je kind helpen om meer grip te krijgen op zijn of haar boosheid met het werkboek Ik ben Relaxed. Dit is een leuke manier om je kind te leren omgaan met boze gevoelens. De tips en uitleg en de leerzame doe-opdrachten helpen je kind om relaxter te worden. Je kind leert om gevoelens op een rustigere manier te uiten.
7. Stel grenzen, maar wees flexibel
Het bieden van duidelijkheid en heldere grenzen kunnen een kind helpen zich veilig te voelen. Je kind weet zo precies waar hij/zij aan toe is en wat hij/zij kan verwachten. Als je echter te rigide omgaat met de grenzen, kan dit averechts werken. Geef je kind dus wel ruimte, maar binnen jouw grenzen en jouw kader.
In een boze bui hoef je niet strikt aan een regel vast te houden. Je kind kan zichzelf nog niet beheersen, laat staan om tijdens veel emoties ook nog iets op te ruimen of zelfstandig iets uit te voeren.
Er is eerst aandacht nodig voor de gevoelens en ruimte om de boosheid er te laten zijn. Vervolgens kun je je kind helpen om zich aan de regel te houden.
“Je bent zo gefrustreerd! Laat je boosheid er maar uit met woorden of zullen we samen stampen? Slaan doen we niet, hoe boos je ook bent, want slaan doet pijn.”
8. Werk samen aan oplossingen
Laat je kind meedenken over manieren om het probleem aan te pakken. Wat wil je kind? Dit geeft je kind een gevoel van eigenaarschap en controle, wat vaak leidt tot minder weerstand. Kinderen hebben vaak creatieve, leuke oplossingen.
9. Bied verschillende uitlaatkleppen
Geef je kind de ruimte om te spelen, zodat je kind tot rust kan komen en ervaringen en emoties kan verwerken. Ook kunnen kinderen emoties verwerken door middel van muziek, tekenen of bewegen. Sporten en creatieve activiteiten helpen je kind zich bewuster te worden van zijn/haar lichaam, leren je kind omgaan met frustraties en je kind wordt er zelfverzekerder van. Vooral bij boosheid is lichaamsbewustzijn en het leren omgaan met tegenslagen en frustraties in een veilige omgeving heel goed. Voor sommige kinderen kunnen clubjes of sporten ook stressvol zijn, vooral als ze prestatiedruk voelen. Het is belangrijk om dit goed in de gaten te houden.
Het omgaan met boosheid is voor ons als ouders flink uitdagend en stressvol. Door de bovenstaande tips toe te passen, leert je kind beter omgaan met boosheid. Het is belangrijk om hierbij te beseffen dat het niet het doel is om je kind te leren dat hij of zij nooit meer boos mag zijn, want boosheid is een emotie die erbij hoort. Leer je kind dus juist omgaan met gevoelens van boosheid op een constructieve manier.
Bronnen
Bernada Dubicka (2014). Emotion Regulation in Children and Adolescents: A Practitioner’s Guide. New York: Guilford Press.
Laura Makham, Why we get so angry at our kids and what we can do about it. (ahaparenting.com)
Laura Markham When Your Child Gets Angry: Here’s Your Gameplan via ahaparenting.com
Nederlands Jeugd Instituut, 2022 Minder boos en opstandig | Nederlands Jeugdinstituut.
POSITIEF &
RELAXED OPVOEDEN
TOP Opvoeder!
Het werkboek voor ouders, voor meer balans, plezier en zelfvertrouwen tijdens het opvoeden.
Opvoeden op een manier die bij jou past.
